Những nỗi lo ngoài cơm áo

Tháng Năm 21, 2012 in Tổng hợp

Báo cáo kiến nghị cử tri do Mặt trận trình bày trước Quốc hội hôm qua có tới 5 vấn đề lớn. Ẩn trong đó, dường như chất chứa trăm nỗi lo cơm áo, ngoài cơm áo, và rành rành hai chữ “Bất an”.

Chẳng hạn chuyện giao thông, một trong 5 vấn đề được coi là gây bức xúc nhất. Nếu như những năm trước, báo cáo kiến nghị cử tri của Mặt trận chỉ thuần túy là nỗi bức xúc và đau xót trước ùn tắc giao thông và tai nạn giao thông, vấn đề mà có lần chính Bộ trưởng GTVT đã so với thiệt hại của “những cơn sóng thần”. Thì lần này, đã có thêm hai nỗi bức xúc hoàn toàn không nhỏ. Chuyện cháy nổ rất “lạ”, rất bí ẩn. Và cũng rất kỳ lạ, là chuyện phí.
Dù đã được Chính phủ quyết định hoãn, song phí bảo trì đường bộ vẫn sẽ được thu vào đầu năm tới. Không ai có thể khẳng định là sau khi phí này thu rồi thì những con đường sẽ hết rơi vào “tình trạng chiến trường”. Bởi chẳng nói đâu xa, ngay cái mặt cầu Thăng Long, huyết mạnh ra vào Thủ đô, chẳng phải đến giờ vẫn y như vừa bị bắn phá đó sao. Sau chuyện phí đường, sẽ lại đến phí “ra vào nội đô”, chắc là sẽ song song với phí hạn chế phương tiện khi nguồn kinh phí bổ đầu dân này đang được Bộ GTVT xúc tiến với nhiệt tình hiếm thấy… Trước đó thì phí trước bạ đã tăng, lệ phí cấp biển đã duyệt với mức tăng được báo chí mô tả là “kịch trần”. Phải nói là chuyện phí được đặt ra ồ ạt trong hoàn cảnh nền kinh tế có dấu hiệu rơi vào giảm phát, như thừa nhận của Chính phủ. Chính sách tiền tệ và chiếc vòng kim cô lãi suất, một chính sách mà Báo cáo kiến nghị cử tri cho rằng “cả người gửi tiết kiệm và người đi vay đều phải chịu thiệt, còn được lợi là các ngân hàng” đã gây ra khó khăn cả trong sản xuất, đời sống. “Cái chết” của 17,7 ngàn doanh nghiệp đang gây ra một “vấn đề áo cơm” nặng nề: Sự thất nghiệp của người lao động. Trong khi đó, giá cả phớt lờ những con số thống kê, và bất chấp sự thắt lưng buộc bụng của người dân, vẫn tăng liên tục.
Trong phát biểu chính thức trước nghị trường, Mặt trận đã đề cập đến việc trưng cầu dân ý “Tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của nhân dân, các cơ quan, tổ chức hữu quan trước khi ban hành các giải pháp về kiềm chế tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông”. Phí nào thì cũng là do dân đóng, vì vậy, thật khiếm nhã và thiếu tôn trọng dân khi ban hành một chính sách phí bổ đầu dân mà không để dân biết, dân có ý kiến.
Nhưng nỗi lo của dân chúng bây giờ không thuần túy chỉ là chuyện áo cơm.
Trước kỳ họp QH, TP HCM đã đưa ra lý giải về nguyên nhân của hiện tượng cháy nổ hàng loạt ô tô xe máy là do xăng kém chất lượng. Chỉ tiếc, đó vẫn chỉ là yếu tố có nguy cơ nhất gây cháy nổ. Báo cáo của Mặt trận khẳng định “Tình trạng cháy nổ ô tô, xe máy chưa được kết luận rõ ràng” chính là một trong những yếu tố “gây bất an” đời sống người dân. Nhưng các vụ “cháy nổ lạ” chỉ là sự bất an mới nhất, mới như những nguyên nhân bí ẩn của “bệnh lạ” đang từng ngày từng giờ tước đoạt sinh mạng của những người dân Quảng Ngãi.
Nhưng sự bất an lớn nhất đến từ tình hình khiếu nại tố cáo đang cực kỳ phức tạp với “Số vụ việc, số lượt công dân, số lượng đoàn đông người, số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo đều tăng”, đặc biệt trong lĩnh vực đất đai. Phải nói ngay là tình trạng khiếu tố không phải lỗi của người dân, bởi nguyên nhân gây khiếu tố vừa là do chính sách “Nhiều bất cập, hay thay đổi, thiếu nhất quán, giá bồi thường thấp, có sự chênh lệch quá lớn giữa giá đất bồi thường so với giá trị trường hoặc giá nhà đầu tư bán; thu hồi đất nhưng chậm sử dụng, để hoang hoá, trong khi người dân không có đất để sản xuất”. Chính sách đã lỗi, trong khi công tác quản lý đất đai còn sơ hở, lỏng lẻo; không ít cán bộ lợi dụng để tham nhũng, tiêu cực.
Những vấn đề này đang đặt trách nhiệm nặng nền lên vai những đại biểu dân cử. Cũng cần phải nói ngay, những nỗi lo, những sự bức xúc, và những nỗi bất an thấy được trong báo cáo kiến nghị cử tri không phải là những gì quá mới lạ. Bởi sự lặp đi lặp lại của các vấn đề đã được nhắc đi nhắc lại trong ngày khai mạc tại hầu hết các kỳ họp.
Dường như sự lặp đi lặp lại, nhắc đi nhắc lại cũng phần nào nói lên chất lượng việc giải tỏa bất an cho dân chúng.